ری ترکت مقاله یا باز پس گرفتن مقاله چیست؟
وقتی مقاله ای جهت چاپ به مجله ای ارسال می شود این مقاله بارها توسط داوران علمی مجله قبل از چاپ، بررسی می شود . علی رغم این بررسی ها، این احتمال وجود دارد که حتی بعد از چاپ مقاله یا نمایه شدن در پایگاه داده های مهم، ممکن است اشکالاتی در مقاله وجود داشته باشد که برخی از این اشکالات کوچک هستند مانند اشتباه در آدرس ایمیل نویسنده مسئول و .. اما برخی از اشکالات دیگر وجود دارد که اعتبار مقاله را زیر سوال می برند و لازم است مقاله باز پس گرفته شود. باز پس گرفتن (Retraction) روشی است که به خوانندگان مقاله هشدار می دهد که گرچه مقاله چاپ شده است اما محتوای آن اشکالات اساسی دارد و اعتبار لازم را ندارد. وقتی مجله، مقالهای را ری ترکت (Retract) میکند به این معنی است که از رخداد اشتباه در ساحت علم می خواهد جلوگیری کند و ری ترکت شدن مقاله صرفاً بازگشت به صفر است.
جهت ثبت سفارش ترجمه و ویراستاری کلیک کنید
چرا مقاله ری ترکت یا باز پس فرستاده میشود؟
مقالات تنها زمانی ری ترکت (Retract) یا باز پس فرستاده می شوند که خطاهای جدی دارند و نمیتوان این خطاها را پوشش داد. بر اساس نظر کمیته اخلاق نشر، ادیتور مجله میبایست زمانی مقالهای را ری ترکت نماید که:
الف) شواهدی مبتنی بر این داشته باشند که یافتههای مقاله چه به صورت عامدانه (مانند دیتاسازی) و چه به صورت غیرعامدانه (اشتباه اساسی در محاسبات) از طرف نویسنده یا نویسندگان مخدوش شده است و غیرقابل اتکا هستند.
ب) یافتههای این مقاله قبلاً در جای دیگری چاپ شدهاند؛ در این شرایط یافتههای کنونی مقاله هیچ تفاوتی با یافتههای قدیمی ندارد.
ج) مقاله یک سرقت علمی است.
د) محتوای مقاله گزارشی از یک کار غیر اخلاقی است.
یک مشکلی که وجود دارد آن است که برخی مجلات دلایلی آشکار برای ری ترکت کردن مقاله اعلام نمیکنند. یعنی مقالهای را ری ترکت کردهاند اما دلیل واضحی برای آن اعلام ننمودهاند که عمدتاً برای حفظ آبرو و اعتبار خود است. برای جلوگیری از این مشکل، ایوان اورانسکی موسس وب سایت Retraction Watch پیشنهاد نمود که شاخص شفافیت ‘transparency index’ برای مجلات محاسبه شود و این شاخص نشان دهد که آنها به چه میزان در باب ریترکت کردن مقالات شفافیت لازم را دارند.
جهت ثبت سفارش ترجمه و ویراستاری کلیک کنید
چه کسی مسئول ری ترکت کردن یا باز پس فرستادن مقاله است؟
تصمیم گیرنده نهایی برای ری ترکت کردن یا باز پس فرستادن مقاله ادیتور مجله میباشد. ادیتور مجله موظف است تا با اعلام دقیق مشکلات مقاله چاپ شده، آن را ری ترکت نماید. ادیتور می تواند از نویسندگان مقاله بخواهد تا مقاله را ری ترکت نمایند و در صورتی که آنها نپذیرفتند خود آن را ری ترکت نماید.